Reisverslag 2 Suriname (11 - 22 juli)

Inmiddels staat een uitgebreide serie fotos over het mooie eiland Tobago op Picasa ( onze homepage op waarbenjj.nu). Ook werken onze mobielen weer, dat was in Tobago een probleem.

Intro: Op 11 juli vliegen we om 23.30u met Caribean Airlines naar Paramaribo, waar we in het holst van de nacht aankomen: 02.30u. Het is hier 1 uur later dan in Trinidad en 5 uur later dan in Nederland. Het vliegveld ziet er simpel uit; een bus brengt ons naar de ontvangsthal. We komen in een grote rij voor de douane te staan, maar er is een aparte rij voor 60+! Voor het eerst profiteren wij van senioren voordelen!! Aan het loket blijkt dat onze papieren niet in orde zijn: We hebben een toeristenpas nodig!? Terug naar een ander loket met veel verwonderde mensen. Het bljkt dat Nederlanders sinds 2011 een toeristenvisum nodig hebben om Suriname in te mogen: $ 25pp. Daarna zijn we sneller dan ooit door de douane, dachten we. Helaas, alle bagage gaat nog een keer door de scanner: er zijn nieuwe maatregelen tegen het vervoer van verboden artikelen. (Later lezen we in de krant dat door intensievere wegcontroles, wapens via de lucht naar groepen in zuidelijke districten vervoerd worden.)
Daarna zouden we opgehaald worden door een busje dat ons naar het hotel zou brengen, een rit van 1u. Paul stond al bijna buiten, allergisch als hij is voor de taxichauffeurs die je meteen aanklampen. Gerrel ziet net op tijd onze naam op een groot vel staan en we gaan mee met een man en het vel naar het gereedstaande busje, dat al behoorlijk gevuld is, vooral met nederlandse toeristen. De weg is wat hobbelig en in het donker rijden we door een schaars bewoond gebied. We worden als laatste gedropt bij ons guesthouse Albergo Alberta: (http://www.guesthousealbergoalberga.com/), gevestigd in een typisch oud hollands, wit/groen gebouw. We trekken in in een kleine kamer, blij met het bed, iets minder met de kamer omdat het niet zo fris ruikt. Als we dat laatste melden, bij de receptie wordt beloofd dat daar morgen een oplossing voor gezocht wordt. Zo start ons avontuur in Suriname…..!

De Hoofdpunten:
We blijven een tiental dagen in Suriname, dat is natuurlijk erg kort voor zo'n groot land. We verkennen vooral te voet de binnenstad van Parbo (Paramaribo), de historische plaatsen, de winkeltjes, de eetstalletjes en restaurantjes. We bezoeken de buitenwijk + shopping mall Ma-Retraite. Het valt ons op dat veel houten huizen aan een opknapbeurt toe zijn. Er is niet echt gerekend op de toename aan auto's; deze staan overal op de stoep en die blijkt daar niet op berekend, veel gaten en verbrijzelde stenen door de hele stad is het gevolg. Er is ook veel werk in uitvoering of wordt niet afgemaakt, getuige het bouwmateriaal dat je overal aantreft. Verder gooit iedereen van alles achter hun veelal dikke derrieres en liggen sommige hoeken en stegen bezaaid met plastic flessen en ander afval. We maken op zo 19/7 een uitstapje met een oude postboot op de Commewijnerivier naar BAKKI, een oude plantage aan de Matapicakreek en van di 17/7 t/m do 19/7 maken we een excursie per bus/boot-tocht naar GALIBI op de grens met Frans Guyana. Het is net een mini vakantie van 3 dagen, een simpele all inclusive: alles is voor ons geregeld, bus, boot, eten, slapen onder muskietennet, een culturele show en nachtelijk bezoek aan een broedplaats van reuzenschildpadden, die eieren leggen groter dan tennisballen en een bezoek aan de gevangenis van Papillon in Saint Laurent (Fra Gyana). Verder zijn we vrijwel alle dagen in Paramaribo naar Zus & Zo, een eetcafe (en guesthouse, reisburo etc) geweest, waar we de laatste avond contact hebben gelegd voor samenwerking mat de Haagse Hogeschool ivm stageplaatsen in Suriname. We hadden niet verwacht zo te genieten in Suriname. Het enige dat we missen is een mooi strand, maar die zullen we nog genoeg zien. Intussen plannen we het vervolg van onze reis, wat niet zo eenvoudig blijkt. Vanuit Parbo vliegen we op zondag 22 juli terug naar Port of Spain (POS), om daarvandaan op wo 23/7 door te vliegen naar Curacao. POS is een hub in de regio en we konden een ticket kopen met een prettig prijsje…

Nu weer de smaakmakende details:

In guesthouse Albergo Alberto bevalt het ons prima. We krijgen een vervangende kamer, die 2x zo groot is en bovendien een keukentje met koelkast heeft, voor hetzelfde bedrag als de 1e: € 24. Het 1e simpele ontbijt van de guesthouse doen we daana over met broodjes die Gerrel 's morgens vers bij de chinese bakker om de hoek haalt en koffie die we nu zelf maken. Er is een zwembad en een grote tafel in de schaduw, waar we ons "vakantie-kantoor" inrichten. Er valt toch steeds weer wat mail af te werken, internet is ook tijdens een sabatical een ideale informatiebron en we puzzlen met de mogelijkheden voor het vervolg van onze reis. Tussendoor heerlijke duiken in het zwembad en koele bieren uit eigen koelkast. In de guesthouse werkt ook een Colombiaanse, waardoor we een klein voorproefje van dat land krijgen. We krijgen er ook telefoon; van taxi bedrijf Baldew, waarom we niet van hun taxi gebruik hebben gemaakt?? Het blijkt dat wij op het vliegveld zijn "weggekaapt" door een concurrent, die onze namen had gekopieerd. Door onze informatie werd duidelijk om wie het ging, ze zouden er werk van maken...

In de korte tijd dat we in Paramaribo zijn worden, we vaste gast van Zus&Zo (http://zusenzosuriname.com/), een restaurant met een podium, tevens reisburo, guesthouse, souvenirwinkel en fietsenverhuur. De 1e keer zit het bijna helemaal vol met een groep nederlandse jongeren; heel gedisciplineerd! De bediening is Javaans en de obers lopen de zolen onder schoenen vandaan, een groot contrast met de schoonmaaksters en kokkin in ons guesthouse. We smullen van de gado gado ... en blijven tot het laatst.

Omdat we op internet hebben gezien dat het huren van een complete woning vaak aantrekkelijker is gaan we op pad om een woning te bezichtigen. Hij staat in de wijk Ma-Retraite( = mijn pensioen), in de Agaathstraat. Beide wel een beetje van toepassing voor ons. We komen door buitenwijken met grote woningen, soms heel mooi, vaak ook wat verwaarloosd en de meeste goed gebarricadeerd, soms zelfs met prikkeldraad. We hebben alleen een straatnaam en vragen bij een huis dat lijkt op de internet foto. We kunnen later op de dag terugbellen want de eigenaar slaapt! Op de terugweg valt Paul in een van de vele chinese winkels voor Borgoe 82, de nationale rum. Daarna bezoeken wij een surinaamse mall, veel kleiner dan we andere landen kennen, maar wel gevarieerd en KOEL. Terug naar het centrum nemen we een opstap busje: hand omhoog, snel instappen en in no time voor 1,5 SRD (€0,40) terug. De dag wordt afgerond met een heerlijke roti van een kraampje aan de "Waterkant", een boulevard in wording, maar nu nog een leuk, vrolijk allegaartje van kleine kraampjes met eten en drinken in overvloed. Het is er druk en een man is full time bezig met het regelen van stoelen en tafels voor de eet-gasten.

De volgende dag gaan we terug naar de Waterkant om wat meer van die wijk te zien. Overdag is het er zomogelijk nog rommeliger, zowel de kraampjes als de ruimte eromheen. Als we naar het zuiden lopen komen we langs een oude steiger met roestige boten; de "SMS-pier", met daarnaast nieuw gebouw met luxe winkeltjes en een chique pizzeria met een grote binnentuin die vol gasten zit. Grote contrasten op kleine afstand van elkaar. Verderop ligt een grote verzameling boten: oude visserscheepjes, coasters, taxi-bootjes om de rivier over te steken. Alleen de laatste krijgen het minimale onderhoud en hebben wat kleur, de andere wachten tot ze lek raken en aanspoelen bij de ander boten die tussen de drijvende troep boven het water uitsteken. Nog verder naar het zuiden komen we bij pier die te herkennen is omdat er nog delen boven het water zweven. Ook hier weer vooral roestige boten, waarvan er enkele bewoond worden. Vanuit dit punt is een slumb-wijk van scheve oude golfplaten te zien, erg armoedig! Ons doel is een grote markthal, die elke dag tot 4u geopend is. We zijn er net op tijd om nog een beeld te krijgen: kleine tafeltjes met groente, fruit, kruiden, vlees etc. Aan de man gebracht door vrouwen met diepe rimpels van het buiten-zijn. De tafeltjes hebben afsluitbare ruimten eronder: de meeste waar wordt na sluiting van de markt onder de tafel opgeborgen en wat over is blijft op de tafel liggen met een zeil of net erover. Het is inmiddels wat laat en we hebben zoveel mensen zien rondhangen, dat het ons, …..nou ja Gerrel, verstandiger lijkt om weer terug te keren. We sluiten de dag af in restaurant Broki aan de Waterkant. Dit blijkt wederom een vervallen pier, maar hiervoor deze heeft de restaurant eigenaar toestemming gekregen om hem voor commerciele doeleinden om te bouwen: er is een mooi restaurant van gemaakt met (hoge!) zitplaatsen die uitkijken over de Suriname rivier en over de enorme Jules Wijdenboschbrug. Een mooie plek en een geslaagde poging om oude plekken te laten herleven. Het eten is prima, de porties en de prijzen zijn "chique", maar dat mag ook weleens, het is trouwens weekend. Je kunt er ook salsalessen volgen.

In een leuk boekje dat "Buitenkansjes" (www.bol.com/nl/p/buitenkansjes-suriname) heet, vonden wij een beschrijving van een tour in een postboot vanuit Parbo naar plantage Bakkie via de Surinamerivier en de Commewijnerivier op vrijdag en zondag voor een prettige prijs van € 15 pp. We plannen dat voor zondag 15/7. Daarvoor moesten we ons helaas al om 7u 's ochtends melden bij de SMS pier. Om ons niet te verslapen, zetten wij beiden onze mobiele wekkers. Gerrel's mobiel ging als 1e af en zij stond direct naast haar bed, wassen, tanden poetsen en aankleden. Zij voelde zich nog heel moe en toen ze op Paul's mobiel keek zag ze tot haar schrik dat het pas 1u 's nachts was. Zij had niet gezien dat haar mobiel nog op de nederlandse tijd stond... Dus weer uit de kleren en terug het bed in.
Om 6.50u liepen wij langs de Waterkant en zochten tussen alle bierlokalen, waar nog overal volk hing met borrels en pilsen, naar een stalletje voor koffie: bij de laatste slaagden wij. Gelukkig waren de drinkebroeders niet vervelend. We werden zelf begroet door de "stoelenmanager" van de vorige dag.
Op de pier liepen wij richting postboot, stonden al op de loopplank, toen er een man op ons af kwam gestormd en ons in niet mis te verstane taal vertelde dat het verboden was om aan boord te gaan voor de kapitein.….Wij boden nederig excuus aan en dropen af retour richting pier met onze gloeiende kop koffie. Er druppelden langzaam wat mensen op de pier en rond half 8 stond er een groep van 20 personen ( 17 surinamers, een spaanse en wij 2-en) klaar om te boarden. Maar eerst moesten de stoelen, nog ingeklapt, de oude roestige vloer geveegd en de stoelen terug naar het bovendek. We mochten tegen 8u aan boord en vonden een prima plek helemaal vooraan op het bovendek. De schorre scheepstoeter ging en we vertrokken. John, onze gids, moest het motorgeluid overstemmen omdat zijn micro 2wk eerder in de Suri-plomp was gevallen. Hij rende van boven naar beneden en terug over een smalle ladder tussen onder en bovendek om zijn enthousiaste verhaal te doen. Hij wist veel en enthousiast te vertellen over de historie van suriname en vertelde over de wreedheden tegen de slaven. Zo maakt één gruwelijk verhaal heel veel indruk: Een plantage eigenaresse, mevrouw de Plessy, liet de borsten van haar slavin Alida afsnijden, omdat haar man te lang naar Alida had gekeken. Aan tafel kreeg haar man Alida's borsten op zijn bord geserveerd. Nu mocht ie wel kijken…. Het verhaal vertelt niet hoe het met Alida afloopt.
We passeerden menige plantage langs de brede rivier. We hoorden dat er in het verleden wel honderden waren en nu nog een of twee. Er zijn nu geen slaven meer... was de verklaring van John... of geen zin in werken... dachten we zo…… en makkelijker uitkering vragen in Nederland...of denken we te negatief? Die plantages hadden de mooiste namen, wij passeerden het trio: 1. Einde Rust, 2. Rust & Werk 3. Rust tot Lust, eigendom van de nederlanse baas van Jamin. Andere mooie namen: Nijd & Spijt (van mevr de Plessy) en Hecht & Sterk.
Surinamers hebben veel humor en ze lachen wat af! Zo ook aan boord. De grappen vlogen ons om de oren. Op een gegeven moment hadden we het over Trassi en toen zei iemand: "Niet teveel trassi eten want dan wordt je krassi" en iedereen in een deuk…. We hoorden van een nederlandse lector in de rechten dat het niet meevalt om een serieus college te geven omdat er zoveel wordt gelachen. Verder zijn Surinamers dol op verkleinwoorden: bakkie, trappie, doekie, enzovoort.

In Suriname zijn er, net als in Cuba, 2 economiën, alleen minder dwingend. Zo betalen toeristen voor de helft van de trip die wij maken, 4x zoveel! Wel is de boot dan iets luxer, maar lang niet zo gezellig. John doorspekte zijn verhaal met het stopwoord: "aboem", volgens ons afkomstig van "a bon" uit het frans.
In Suriname (500.000 inwoners) leven (nu) veel culturen en geloven vreedzaam naast elkaar. Er zijn indianen (de oorspronkeljke bewoners), javanen en marrons (ex-slaven). Er zijn katholieken, moslims donder doekies, hervormden, protestanten en joden.

We zitten in Parbo graag en vaak bij cafe Zus & Zo. Het zit er altijd gezellig vol en de hapjes zijn er heerlijk. (Jan Leen bedankt voor deze tip!). We maken met veel plezier een wandeling met onze eigen plattegrond natuurlijk langs Fort Zeelandia. Deze plattegrond hadden we eerder gehaald bij de VVV maar die waren we kwijt. Dus 3 dagen later gaat Gerrel er weer heen en krijgt te horen: “U heeft er al een gehad, ze zijn gratis en nu krijgt u geen andere!” Met haar glimlach weet ze er nog een te ontfutselen.

In Parbo gaat Gerrel naar een beauty salon en laat voor € 8.50 iets doen. Ziet iemand wat op de foto's? We hebbben een andere guesthouse moeten zoeken voor na de Galibi excursie omdat Albergo vol zit als we terug komen. We gaan dan naar Guesthouse Twenty4 (twenty4suriname.com) van dezelfde eigenaar als Zus & Zo.

Van di 17/7 t/m do 19/7 maken we een excursie per bus/boot-tocht naar GALIBI op de grens met Frans Guyana, vlakbij de kust. Het is net een mini vakantie van 3 dagen, all inclusive. We worden opgepikt met een busje en maken een mooie tocht over een lange vaak hobbelige weg (150km, 3u), de momenteel wel vernieuwd wordt. De gids verteld veel over de dorpen waar we langs komen en over wetenswaardigheden van Ronnie Brunswijk. In Albina, de drukke grensplaats, stappen we in een klein smal bootje dat in een uurtje naar het noordelijk gelegen Indianen dorp Galibi vaart. Onderweg hoost het vanaf de boeg en van uit de hemel. We slapen in een aardige kamer onder muskietennet. De 1e avond is een zang/ trommel/dans optreden waarbij Gerrel in slaap valt. Het 1e nachtelijk bezoek om half 3 aan de schilpadden aan de franse kant van de Marowijne rivier, (30min varen in het stikke donker) slaan we over. We horen bij het ontbijt dat het een groot succes was: 2 grote schilpadden, een kuil vol eieren en veel meer. Wij gaan de volgende nacht, na 1u varen, 1u lopen in het donker struikelen over het strand en nog eens 2u varen langs de kust aan de surinaamse kant: geen schildpadden, maar wel een prachtige zonsopgang. GALIBI is een authentiek Indianen dorp gelegen aan de Marowijne rivier vlak bij de kust van de Oceaan. Je kunt er alleen met de boot komen en er is geen internet; de mobiel werkt hier wel!? We genieten hier volop van de rust en de gezelligheid. Het weer is tropisch Jantje lacht en Jantje huilt.

In onze groep zit ondermeer Rob, een Surinamer op bezoek uit Nederland, die zich heel erg ongelikt opstelt. Hij onderbreekt voortdurend de gids en weet alles beter. Hij is in gezelschap van een heel lieve vrouw en een stille dochter. De man heeft het of over zuipen of hij zuipt en niet weinig. Verder moet iedereen die in zijn buurt komt eraan geloven. Hij dringt zijn surinaamse cognac enorm op. Hij beweert verder een coup te hebben willen plegen tegen Desi B. ….maar dan heeft Gerrel liever Desi B. Vooral de vrouwen in het gezelschap storen zich aan de vent. De mannen lusten wel een borrel en vinden het figuur vermakelijk…

Verder Nienke en Ward. Zij spelen op het hoogste niveau volleybal. Nienke zit in de Nederlandse selectie en is dit jaar 1e geworden. De twee werden uitgedaagd door onze gids Jeffrey om het tegen de locals op te nemen. Die zijn behoorlijk in de pan gehakt door Nienke en haar partner. En deze hebben zich nog ingehouden. Toch was het een leuke vrolijke wedstrjid en is er sportief verloren.

Verder Matthias, een kok die 2 restaurants runt in Amsterdam en zijn vrouw Martha/Maaike, een journaliste. Deze laatste kreeg het aan de stok met Rob over een peuk die hij weggooide op het strand waar de schildpadden liggen te broeden. Zij krijgt dan van hem te horen dat ze een kut-wijf is….Ik zeg hem poeslief dat ik dacht dat hij de assistent reisleider is…..zo hard dat een ieder het kon horen…gegniffel rondom….

Op de derde en laatste dag varen we naar de overkant en gaan in St. Laurent de Maroni aan wal. Hier staat een museum: de oude gevangenis waar o.a. Papillon heeft gezeten en Cessnek (onterecht 20jaar). Ik vertaal het hele verhaal van de franssprekende gids voor Nienke en Ward. Het was een indrukwekkend bezoek en erg de moeite waard. We kunnen helaas niet naar Ile du Salut ( = Duivelseiland) de gevangeis waar Papillon het langste zit.

Na terugkeer in Parbo verkassen we van Albergo naar Guesthouse Twenty4. We eten nog een paar keer bij Restaurant Zus&Zo, hoewel het tegen onze gewoonte is om al te vaak terug te gaan naar dezelfde plek. ….We versturen een pakket met overtollige (3.5 kg)bagage) naar Nederland.
Tot Gerrels verbazing zijn de Surinamers hier veel aardiger dan in het moederland. Er wordt veel plezier gemaakt en veel gelachen: Gerrel gaat voor een gezichts behandeling terug naar de Salon Beauty and Trends. Ze hoort daar over een klant die :”baldadig zweet!” Ai! …..Ik mag niet lachen omdat ik een masker op heb….. Paul krijgt een Shiatsu-massage van een blinde van the Blind Institute in de Sophie Redmondstraat. De masseur probeert Paul’s schouders, nek en hals te perforeren met zijn duimen. Dat lijkt nodig want het zit goed vast. De putten lijken nog dagen zichtbaar, maar Paul kan weer ja-knikken.

De laatste avond treedt er in Zus & Zo een Reggae bandje op, alle tafels zijn bezet. We schuiven aan bij een alleenzittende Surinamer. Later voegt zich een dame bij hem , we raken aan de praat en hoewel ze eigenlijk weg zouden naar restaurant HET VAT voor een gratis Salsales, blijven ze bijna tot dat wij zelf opstappen. Het gesprek is bijzonder geanimeerd. Paul en de dame, Babette, geven beiden les op een Hogeschool. Zij in Den Haag. Babette is voor langere tijd in Suriname om stageplaatsen voor verschillende opleidingen te regelen. En er is nog veel meer gespreksstof. We blijven dus net wat te lang plakkken waardoor er van onze nachtrust bijster weinig overblijft… we worden namelijk om 02.45 (AM) opgehaald door een busje om naar het vliegveld te gaan waar op zondag 22 juli rond 6 uur ons vliegtuig opstijgt naar Trinidad voor onze verdere reis.
(wordt vervolgd)


Paul en ik hebben het bijna steeds heel goed samen! We zijn het reizen niet verleerd.
Natuurlijk zijn er wel een aantal ergernissen:
Eerst die van Gerrel:
-Bij iedere zonnestraal wil Paul in de zon liggen en laat dan de boel de boel ….Ik zeg dan steeds weer: “Man we krijgen nog zoveel strand !!!”
-De borrels zijn hier goedkoop en als iemand Paul een borrel opdringt dan zal Paul nooit nee zeggen…
-Paul maakt non stop foto’s en die moeten allemaal uitgezocht worden…
Nu die van Paul:
- De dag kan toch niet nu al voorbij zijn?
- Is het alweer tijd om op te staan?
- Gaan we alweer verder??